Þátttakendur

Þátttakendur umræðufundar voru 233 einstaklingar, 18 ára og eldri með íslenskan ríkisborgararétt af landinu öllu sem höfðu svarað könnun (hér eftir kölluð sumarkönnun) um viðhorf til endurskoðunar stjórnarskrár sumarið 2019 og sýnt því áhuga að mæta á umræðufund. Þátttakendur sumarkönnunar voru fundnir með blandaðri úrtaksaðferð þar sem 1500 manna slembiúrtak fólks 18 ára og eldra með íslenskan ríkisborgararétt var dregið úr þjóðskrá auk þess sem 3066 manna úrtak 18 ára og eldri var dregið úr netpanel Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands¹.

Svarendur sumarkönnunar voru 2165 talsins, þar af voru 677 manns sem lýstu yfir áhuga á að taka þátt og var formlegt boð um þátttöku á umræðufund sent á þau öll. Til viðbótar var sent boð á 482 manns 45 ára og yngri sem höfðu ekki lýst yfir áhuga. Stærð úrtaks fyrir umræðufund er því 1159. Þátttakendur umræðufundar fengu greitt fyrir þátttöku á fundinum alls 45500 kr. Þátttakendur utan höfuðborgarsvæðisins fengu endurgreiddan ferðakostnað sinn og gistingu.

¹Netpanell Félagsvísindastofnunar samanstendur af fólki 18 ára og eldra á landinu öllu sem hefur samþykkt að taka þátt í netkönnunum á vegum stofnunarinnar. Netpanellinn byggist á tilviljunarúrtaki úr þjóðskrá. Söfnun í netpanel á sér stað jafnt og þétt og fylgst er vel með samsetningu hans. Meðal annars er þess gætt að dreifing kyns, aldurs og búsetu sé sem líkust því sem hún er meðal allra landsmanna, 18 ára og eldri. Með því að tryggja gæði netpanelsins með framangreindum hætti er möguleiki á að alhæfa um niðurstöður rannsókna sem byggjast á svörum úr honum.

Framkvæmd

Rökræðukönnunin fór þannig fram að fyrst var viðhorfskönnun (sumarkönnun) lögð fyrir tilviljunarúrtak úr þjóðskrá og netpanel Félagsvísindastofnunar. Þátttakendum könnunarinnar var boðið að taka þátt í umræðufundi og þeir sem völdu að taka þátt fengu sendar til sín upplýsingar um málefnið. Fundurinn fór fram í Laugardalshöllinni laugardaginn 9. og sunnudaginn 10. nóvember. Í upphafi fundar var viðhorfskönnun lögð fyrir þátttakendur og þeim var þvínæst skipt upp á borð þar sem viðfangsefnin voru skipulega rædd með hliðsjón af rökum með og á móti tillögum. Umræðurnar voru undir stjórn umræðustjóra en ritarar tóku niður það helsta sem rætt var um. Á fundinum gafst þátttakendum jafnframt tækifæri á að bera fram spurningar um hvert málefni fyrir sérfræðinga á sviðinu. Í lok fundar var viðhorfskönnun lögð fyrir þátttakendur á ný í því skyni að kanna hvort viðhorf þátttakenda til málefnanna hefðu breyst eftir umræðurnar.

Í töflu 2 má sjá dreifingu meðal svarenda og í þýði eftir kyni, aldri, búsetu, menntun og flokk sem var kosinn í síðustu Alþingiskosningum. Gögnin voru vigtuð eftir kyni, aldri, búsetu, menntun og flokk sem þátttakendur höfðu kosið í síðustu alþingiskosningum til þess að niðurstöður gæfu sem réttasta mynd af þýðinu, þ.e. allir kosningabærir íslenskir ríkisborgarar búsettir á Íslandi. Marktækur munur mældist á dreifingu á þessum fimm þáttum á meðal svarenda og dreifingu í þýði.

Úrvinnsla

Svör í könnuninni voru greind með þeirri tölfræði sem er viðeigandi fyrir hverja og eina spurningu. Niðurstöður eru birtar í myndum sem sýna dreifingu hlutfalla og meðaltöl. Á myndum eru aðeins birt svör þeirra sem tóku afstöðu til hverrar spurningar fyrir sig. Af þeim sökum er mismunandi fjöldi svara á bak við hverja mynd. Þátttakendur svöruðu spurningalista fyrir og eftir umræður. Listarnir voru eins, nema hvað seinni listinn innihélt nokkrar viðbótar spurningar. Allsstaðar þar sem það á við, eru birtar niðurstöður fyrir og eftir umræður.

Marktektarprófið parað t-próf er notað til að meta hvort tölfræðilega marktækur munur er á meðaltölum fyrir og eftir fund fyrir nær allar spurningar. Þær spurningar sem eru á raðkvarða (fullkomlega ósammála - fullkomlega sammála) var umbreytt í tölur frá 1-7 við marktektarprófun. Í kaflanum Upplýsingar var notuð aðfallsgreining hlutfalla með sniði endurtekinna mælinga. Ef tölfræðileg marktekt kemur fram er það gefið til kynna með stjörnumerkjum. Ein stjarna þýðir að innan við 5% líkur séu á því að sjá slíkan mun á svörum fyrir og eftir fund hjá svarendum ef munurinn sé enginn í þýði, þ.e. 5% líkur á að munurinn komi fram af tilviljun (p < 0,05). Tvær stjörnur þýða að munurinn sé marktækur miðað við 99% öryggi (p < 0,01) og þrjár stjörnur þýða að munurinn sé marktækur miðað við 99,9% öryggi (p < 0,001).

Spurningalisti

Uppruni